Zamach stanu 1974 w Etiopii: koniec monarchii i początek ery Derg

Etiopia, starożytne królestwo o bogatej historii i kulturze, przeszła niezliczone transformacje przez wieki. Od czasów imperium Aksumitów po panowanie dynastii Solomonidów, kraj ten zawsze był miejscem fascynujących wydarzeń historycznych.Jednym z najbardziej przełomowych momentów w etiopskiej historii była rewolucja z 1974 roku, która zakończyła rządy cesarza Haile Selassie I i otworzyła nowy rozdział w życiu narodu.

Cesarz Haile Selassie I, znany również jako Ras Tafari Makonnen, sprawował władzę w Etiopii przez ponad 40 lat. Jego panowanie zaznaczone było modernizacją kraju, wprowadzeniem reform społecznych i budowaniem silnej pozycji Etiopii na arenie międzynarodowej. Był postacią szanowaną i ukochaną przez wielu Etiopczyków, a jego wizerunek jako “Lwa Judy” stał się symbolem narodu.

Jednak pod koniec lat 60. i wczesnych latach 70. XX wieku zaczęły narastać napięcia społeczne i polityczne w Etiopii. Klasy robotnicze i studenci domagali się radykalnych zmian, a rosnąca inflacja i bezrobocie pogłębiały kryzys ekonomiczny. W tym samym czasie Haile Selassie I zmagał się z problemem separatyzmu eritrejskiego, który podważał jedność kraju.

W tej atmosferze niezadowolenia i niestabilności powstała grupa wojskowych o nazwie Derg, co oznacza " Rada" w języku amharskim. 12 września 1974 roku Derg dokonał zamachu stanu, aresztując cesarza Haile Selassie I i obalając monarchię, która istniała przez ponad dwa tysiące lat.

Zamach stanu wywołał szok i konsternację w Etiopii i na świecie. Z jednej strony wielu ludzi witęło zmianę władzy jako szansę na reformy i poprawę warunków życia. Z drugiej strony obalenie cesarza, który był symbolem jedności narodowej, budziło niepokój o przyszłość kraju.

Derg ogłosił utworzenie socjalistycznego państwa i rozpoczął szeroko zakrojone reformy ekonomiczne i społeczne.

Wyeliminowano system feudalny, wprowadzono powszechną edukację i opiekę zdrowotną. Jednak rządy Derg miały również ciemniejsze strony.

Dyktatorskie metody, represje wobec opozycji i krwawe konflikty etniczne cechowały ten okres. Wojna domowa w Erytrei oraz głód w latach 80. XX wieku doprowadziły do śmierci setek tysięcy ludzi.

**Konsekwencje zamachu stanu:

** Zamach stanu z 1974 roku radykalnie zmienił oblicze Etiopii, mając daleko idące konsekwencje dla kraju i regionu. Oto kilka kluczowych aspektów:

• Upadek monarchii: Po raz pierwszy w historii Etiopii władza przeszła z rąk dynastii na grupę wojskowych.

• Wprowadzenie socjalizmu: Derg proklamował budowę socjalistycznego państwa, wprowadzając reformy ekonomiczne i społeczne oparte na modelu marksistowskim.

• Wojna domowa w Erytrei: Konflikt zbrojny między Erytreą a Etiopią wybuchł po zamachu stanu i trwał przez wiele lat, doprowadzając do setek tysięcy ofiar.

• Głód w latach 80.: Klęska głodu w Etiopii w latach 80. XX wieku była jedną z największych tragedii humanitarnych w historii współczesnej Afryki.

• Upadek Derg: W 1991 roku siły opozycyjne pod dowództwem Frontu Wyzwolenia Ludowego Tigraj (TPLF) obaliły rządy Derg, mettant fin à la période de dictature militaire.

Wpływ na dzisiejszą Etiopię:

Zamach stanu z 1974 roku nadal ma wpływ na dzisiejszą Etiopię.

Wydarzenia te wywarły głęboki ślad na życiu politycznym, społecznym i ekonomicznym kraju. Chociaż Etiopia przeszła wiele przemian od czasów Derg, nombreuses questions et défis restent.

Kryzys humanitarny w regionie Tigraj jest tylko jednym z przykładów tego, jak trudności z przeszłości wciąż oddziałują na teraźniejszość Etiopii.

Zrozumienie historii Etiopii, w tym wydarzeń z 1974 roku, jest kluczem do zrozumienia teraźniejszości i przyszłości tego kraju.

Analizując sukcesy i porażki przeszłości, Etiopia może wyznaczać drogę dla bardziej stabilnego i sprawiedliwego społeczeństwa.